به گزارش اکو تحلیل؛ جمعی از فعالان حوزه صنعت فولاد در نشست شورای سیاستگذاری مرکز تخصصی صنعت فولاد دانشگاه تهران حرکت در مسیر فولاد سبز، راه‌اندازی کلینیک مشاوره صنعت فولاد، تشکیل بانک نیازهای صنعت را از خواسته‌های خود از مسئولان دانشگاه تهران برشمردند و در ادامه بر ضرورت آشنایی دانشجویان با مباحث بین‌رشته‌ای چون پلیمری و جوشکاری اتصالات سازه‌های فولادی و دانش روز دنیا نظیر هوش مصنوعی در این حوزه تأکید کردند.

در این نشست صمیمی که به کوشش مرکز تخصصی فولاد دانشگاه تهران با صنعتگران حوزه فولاد برگزار شد، مهدی قاسمیه، رئیس دانشکدگان فنی، هادی مرادی، معاون پژوهش و فناوری، بدیعی، مدیر کل دفتر ارتباط با صنعت دانشگاه تهران، حسین تقدس، معاون پژوهشی دانشکده عمران، امیررضا قیامی‌آزاد مسئول مرکز تخصصی صنعت فولاد دانشگاه تهران و شماری از اعضای هیأت علمی این دانشگاه با نمایندگان صنعت فولاد حضور داشتند.

مهدی قاسمیه رئیس دانشکدگان فنی دانشگاه تهران در این نشست، فولاد را از صنایع مهم در ایران و جهان دانست و گفت: برگزاری همایش صنعت فولاد در هفته آخر اردیبهشت ۱۴۰۵ مقدمه‌ای برای به اشتراک گذاشتن تجارب میان دانشگاهیان و صنعتگران حوزه فولاد است و بستر مناسبی برای تعامل و ارتباط دانشگاه و صنعت به شمار می‌رود.

وی، با اشاره به برگزاری دو دوره همایش در دو سال اخیر و استفاده از نظرات صنعتگران در برگزاری سومین دوره آن خاطرنشان کرد: صنعت فولاد از صنایع پیشران کشور است که افزون بر مسائل توسعه‌ای و اقتصاد موضوع توانمندی مهندسان در این حوزه مطرح است.

رئیس دانشکدگان فنی دانشگاه تهران در ادامه، با اشاره به وجود مسائلی چون ناترازی انرژی در کشور در ادامه بر ضرورت داشتن برنامه صنعتگران در این حوزه تأکید کرد و افزود: برگزاری این رویدادها عاملی برای استحکام ارتباط میان صاحبان صنایع و متخصصان محسوب می‌شود.

تشکیل میز تخصصی صنعت فولاد ذیل شورای‌عالی انقلاب فرهنگی

رئیس مرکز تخصصی صنعت فولاد دانشگاه تهران نیز در این نشست در تشریح فعالیت‌های این مرکز طی دو سال نخست فعالیت خود اظهار کرد: همکاری با انجمن سازه‌های فولاد، برگزاری سلسله گفتمان‌های دانشگاه و صنعت، راه‌اندازی دفتر ارتباط با صنعت از جمله فعالیت‌های این مرکز تخصصی است.

امیررضا قیامی‌آزاد همچنین بدنه اجرایی مرکز تخصصی صنعت فولاد را دانشجویی و انجمن‌های علمی دانست و گفت: هم‌اکنون با بیش از ۵۰ انجمن علمی ارتباط داریم هم‌چنین از نزدیک با صنعت فولاد ترکیه از صنایع پیشرو فولاد در ارتباط هستیم و اخیرا تفاهم‌نامه‌ای نیز با انجمن تولیدکنندگان سازه‌های فولادی کشور ترکیه منعقد کرده‌ایم.

رئیس مرکز تخصصی صنعت فولاد دانشگاه تهران، دور سوم همایش فولاد را به عنوان «زنجیره فولاد کشور» دانست و افزود: صنعت فولاد یک صنعت آب‌بر است و از مسائل مختلفی از جمله زیست محیطی رنج می برد.

قیامی آزاد با اشاره به برگزاری بیش از ۲۰ بازدید متعدد ویژه دانشجویان و اساتید از صنایع فولادی کشور اظهار کرد: وبینارهای متعددی نیز تاکنون برگزار کرده‌ایم و دانشجویان از پروژه‌های اسکلت فلزی بازدید داشته‌اند.

رئیس مرکز تخصصی صنعت فولاد دانشگاه تهران در ادامه، از تشکیل میز تخصصی صنعت فولاد ذیل شورای‌عالی انقلاب فرهنگی خبر داد و گفت: در تشکیل این میز از نقطه‌نظرات بخش خصوصی استفاده می‌شود.

وی همچنین با تاکید بر اینکه، حرکت در مسیر فولاد سبز یک ضرورت است و این موضوع به جد در این مرکز پیگیری می‌شود، تصریح کرد: به‌زودی وبیناری با موضوع فولاد سبز با حضور کارشناسانی از کشور پیشرفته سوئیس در این زمینه برگزار می‌شود.

افزایش ظرفیت صنعت فولاد از ۵۰۰ هزارتن قبل از انقلاب به ۴۰ میلیون تن در حال حاضر

مدیر عامل اسبق شرکت ذوب آهن اصفهان هم در این نشست با بیان این‌که در حالی که در سال‌های پیش از انقلاب اسلامی ظرفیت صنعت فولاد ایران ۵۰۰ هزار تن بود هم‌اکنون به ۴۰ تا ۴۵ میلیون تن رسیده است، در ادامه خاطرنشان کرد: این ظرفیت تا چند سال آینده به ۶۰ میلیون تن افزایش می‌یابد.

مهدی کوهی زنجیره فولاد را از اکتشاف، انفجار، استخراج تا سنگ‌شکنی دانه‌بندی، کنسانتره گندله‌سازی و آهن اسفنجی متعدد برشمرد و افزود: امروزه همه نیازهای داخلی کشور از تیرآهن، میلگرد و محصول‌های استراتژیک تیرورق‌ها و تیرآهن‌های پیچ و مهره‌ای و از همه مهم‌تر ریل‌های سخت و نرم برای طرح‌های توسعه‌ای راه‌آهن و مترو کلان‌شهرها در داخل تولید می‌شود.

مدیر عامل اسبق شرکت ذوب آهن اصفهان، با بیان این‌که هم‌اکنون در این حوزه بی‌نیاز از واردات هستیم، اظهار کرد: امروز در رنکینگ جهانی در رتبه ۸ تا ۱۰ قرار داریم و در صورت تأمین آب، برق و گاز مورد نیاز در رتبه ۷ و ۸ قرار خواهیم گرفت.

کوهی با بیان این‌که دولت تا برنامه سوم توسعه موظف بود یوتیلیتی مورد نیاز تولیدکننده‌ها از قبیل برق، آب و گاز، جاده، مخابرات و فرودگاه را تأمین کند، افزود: اما در حال حاضر هیچ‌یک را دولت تأمین نمی‌کند و برخی تولیدکننده‌ها ناگزیر شدند آب را از طریق پسآب تأمین کنند.

حرکت در مسیر تولید سبز گریزناپذیر است

مدیر عامل اسبق شرکت ذوب آهن اصفهان همچنین با بیان این‌که ۴۰ تا ۴۶ درصد هزینه تولیدکنندگان مربوط به هزینه زیرساخت‌ها از جمله سیستم‌ها و تجهیزات و تامین انرژی(یوتیلیتی) است، تصریح کرد: این موضوع برای تولیدکنندگان آزاردهنده است و هزینه تولیدکنندگان را افزایش و متعاقب آن طرح‌های توسعه‌ای آینده کشور را مورد هدف قرار می‌دهد.

کوهی، حرکت در مسیر تولید سبز را هر چند سبب افزایش هزینه تمام‌شده محصولات می‌شود اما گریزناپذیر دانست و افزود: دانشگاه و دفتر ارتباط با صنعت باید در این بخش به حوزه صنعت کمک کند.

وی با بیان این‌که برای شرکت‌های دانش‌بنیان مجاز هستیم برای محصولات بار اول بدون عقد تشریفات و خارج مناقصه پروژه را واگذار کنیم، گفت: حمایت بعدی این است که صندوق ضمانت معاونت علمی ریاست‌جمهوری که گارانتی برای شرکت‌های دانش‌بنیان محسوب می‌شوند، وارد شده لذا دفتر ارتباط با صنعت و شرکت‌های دانش‌بنیان کمک خوبی برای شرکت‌های فعال در حوزه فولاد هستند.

وی با بیان این‌که دانشگاه و دفتر ارتباط با صنعت در این‌باره و ایجاد فولاد سبز راهکار عملی و عملیاتی برای صنایع تعریف کنند، گفت: افق قبلی صنعت تا سال ۱۴۰۴ طراحی شده بود در ترسیم چشم‌انداز و افق جدید در دستور کار کمیسیون یوتیلیتی، حرکت به سمت فولاد سبز، استفاده از زغال و روش‌های دانش‌بنیان مد نظر قرار گیرد و همه این موارد می‌توانند شرکت‌های بزرگ تا متوسط و کوچک را از روش‌های سنتی نجات دهد و ارزش‌آفرینی و بهره‌وری را افزایش دهد.

ضرورت راه‌اندازی دفتر عارضه‌یابی و استانداردسازی در صنعت فولاد

عضو هیأت مدیره انجمن خوردگی و آزمایش‌های غیر مخرب ایران نیز در این نشست با بیان این‌که باید مراقب بود که این مرکز تخصصی فولاد گرفتار سرنوشت دیگر انجمن‌ها و تشکل‌ها نشود، گفت: هم‌اکنون بحث دانشگاه‌های نسل پنجم در میان است کرسی‌ها و سیستم‌ها در حال تغییر هستند رویکرد مرکز فولاد در سومین همایش باید رویکردی اثربخش باشد.

رضا ایمانیان درباره پیشنهادات ارائه شده در دومین همایش نیز اظهار کرد: جایزه شاگرد و استاد به نام جایزه ادب، ساخت نماد اتصالات سازه‌های فولادی که نخستین آن ساخته شد که می‌تواند این روند ادامه داشته باشد و این نماد در دیگر شهرهای کشور توسط دانشگاه تهران ساخته و نصب شود.

عضو هیأت مدیره انجمن خوردگی و آزمایش‌های غیر مخرب ایران، جایزه معماری در سازه فولادی کشور را از دیگر موارد این همایش برشمرد و افزود: این طرح می‌تواند با دانشکده معماری آغاز شود و زیباترین سازه فولادی انتخاب معرفی و تجلیل شود.

ایمانیان، درباره سومین دوره همایش کوچینگ دانشجو پیشنهاد داد: هر استادی می‌تواند با تکمیل فرمی برای پنج دانشجو متدولوژی کوچینگ داشته باشد. در عین حال نباید از تغییرات روز جهان غافل ماند و باید به هوش مصنوعی توجه ویژه‌ای شود.

وی همچنین، راه‌اندازی دفتر عارضه‌یابی در صنعت فولاد را ضروری دانست و گفت:باید تیمی برای این موضوع در مرکز تخصصی صنعت فولاد دانشگاه تهران فعال باشد در عین حال دفتر استانداردسازی هم تشکیل شود تا خروجی نتایج پژوهشی دانشگاه را به‌صورت استاندارد در اختیار صنایع قرار دهد.

عضو هیأت مدیره انجمن خوردگی و آزمایش‌های غیر مخرب ایران، شتاب علمی جهان را بسیار زیاد دانست به‌نحوی که سرعت استانداردسازی از صنعت تکنولوژی عقب مانده است.

بی‌اطلاعی دانش‌آموختگان مهندسی عمران از مباحث پلیمر و اتصالات سازه‌ای

مدیر عامل یک مجموعه فولادی نیز در این نشست نیز با اعتقاد به این‌که دانش‌آموختگان مهندسی عمران همواره از ۳ موضوع بی‌بهره هستند، یکی از این موضوعات را پلیمر نام برد و افزود: مهندسان عمران و سازه اطلاع چندانی از پلیمر ندارند حال آن‌که اصل کار برای دوام، استحکام و نگهداری سازه از پلیمر و پوشش آن است پس دانشجویان باید بیشتر با این موضوع آشنا شوند.

یاسین رامین، متالورژی و اتصالات سازه‌ای را دومین موضوعی دانست که دانش‌آموختگان مهندسی عمران از آن بهره‌ای نبرده‌اند، در ادامه توضیح داد:آشنا نشدن دانشجویان با این موضوعات سبب تحمیل بار بر دوش صنعت می‌شود اما اگر دانشجویان در محیط دانشگاه با این موارد آشنا شوند هزینه‌ای برای صنعت نخواهد داشت.

وی موضوع بعدی را فقدان تفکر مدیریت پروژه و تفکر سیستمی در دانشجویان فنی دانست و گفت: هوش مصنوعی باید وارد حوزه صنعت فولاد شود و مهندسان با آموزش‌های بین‌رشته‌ای کار را پیش ببرند هوش مصنوعی باید دستیار مهندسان باشد. بهتر است در همایش بعدی به این موضوعات توجه شود.

توجه به مبحث ۲۲ و تمرکز بر استحکام و نگهداری سازه

نائب رئیس سازمان نظام مهندسی ساختمان استان تهران نیز در این نشست یکی از موضوعات مهم را توجه به اشتغال و کارآفرینی دانش‌آموختگان حوزه عمران دانست و خاطرنشان کرد: امروزه در سازه تنها به طراحی و تولید فکر نمی‌کنیم بلکه آنچه مهم است نگهداری سازه است در این همایش باید به مبحث ۲۲ توجه شود و بر نگهداری و استحکام سازه متمرکز شد.

مهران قنبری‌مطلق با بیان این‌که درخواست بازنگری مبحث ۲۲ داده شده و هم‌اکنون در حال انجام است، یادآور شد: از سال ۱۳۷۳ که سازه‌های بتونی پا به عرصه ساختمان‌سازی در ایران گذاشت و امروز برای خود قدرتی محسوب می‌شود، در عین حال با طرح این پرسش که آیا نباید به نگهداری سازه نیز اندیشید افزود: امروز ما به طور جدی سرمایه‌گذاری در ساخت و ساز نخواهیم داشت بلکه بیشتر مقوله نگهداری سازه‌ها مطرح است و از طرفی اغلب سازه‌ها فولادی و فلزی و نیازمند استحکام‌سازی هستند که این خود نوعی کارآفرینی و اشتغالزایی محسوب می شود.

وی در ادامه، پیشنهاد مشخص خود را اجرایی کردن مبحث ۲۲ و نگهداری سازه‌های فولادی دانست و خاطرنشان کرد: سازه‌های فولادی نیازمند تقویت و استحکام هستند که به‌صورت انگشت شمار در کشور در حال انجام است و آموزش حرفه‌ای باید در همین محیط آموزش‌عالی و دانشگاه انجام شود.

تأکید بر ضرورت شبکه‌سازی و گسترش ارتباطات بین‌المللی در صنعت فولاد

مدیر منابع انسانی شرکت فولاد یزد نیز در این نشست ارتباط دانشگاه با صنعت را از دغدغه‌های همیشگی خود دانست و گفت: با دانشگاه‌های بسیاری ارتباط گرفتیم و آمادگی داریم بر روی ایده‌های دانشجویان سرمایه‌گذاری کنیم و با حضور اساتید تجاری‌سازی داشته باشیم.

احسان حیدری با تأکید بر ضرورت شبکه‌سازی و گسترش ارتباطات بین‌المللی در صنعت فولاد افزود: با استفاده از دانش دانشگاهیان و تجربه صنعت می‌توانیم مهاجرت نخبگان را مدیریت کنیم، علاوه‌بر وجود موانع تولید، کمبود انرژی، مجوزهای مورد نیاز برای فولاد سبز هم وجود ندارد و درباره همه این موارد باید چاره‌ای اندیشید.

صنعتگران، تجار و دانشگاهیان چه راهکاری برای رفع مشکلات و توسعه صنعت دارند؟

حیدری، طولانی شدن تخصیص ارز با توجه به از بین رفتن ارز نیمایی، کسر از سهمیه بازرگانی حتی با ثبت سفارش و تأمین ارز از محل صادرات خرد، عدم امکان صادرات بازرگانان بدون سابقه صادراتی و فاقد رتبه‌بندی و نبود سهمیه بازرگانان برای کل تعرفه‌های فولادی را از دیگر مشکلات موجود برشمرد.

وی بر ضرورت استفاده از هوش مصنوعی در حوزه صنعت فولاد تأکید و خاطرنشان کرد: موضوع بعدی تجاری‌سازی و بهینه‌سازی همه رویه‌ها و روندهای صنعت فولاد است و با روند کنونی در ۵ سال آینده جزو ۲۰ کشور نخست جهان هستیم. ضمن اینکه در روند توسعه و تحقیق هم وضعیت مناسبی نداریم.

ایجاد بانک نیازهای صنعت سازه فولادی در مرکز تخصصی صنعت فولاد دانشگاه تهران

نائب رئیس انجمن تولیدکنندگان و صادرکنندگان سازه‌های فولادی ایران نیز در این نشست، ایجاد بانک نیازهای صنعت سازه فولادی را از پیشنهادات خاص خود برای کارگروه ارتباط صنعت با دانشگاه دانست و خاطرنشان کرد: به‌نحوی‌که باید سامانه‌ای طراحی شود تا مشکلات فنی شرکت‌ها صعوبت‌هایی که در صنعت هست مطرح و دانشجویان با رویکرد حل مسأله آن را برطرف کنند.

ابوالفضل کدخدازاده طرح نیازهای طراحی در سامانه را از دیگر موارد دانست و خاطرنشان کرد: مشکلات فنی، چالش‌های تولید، کنترل کیفیت و نصب، نیازهای تحقیق و توسعه همگی باید به‌طور منظم ثبت شود و دانشجویان ارشد و دکتری، پایان‌نامه‌ها و رساله‌های خود را بر اساس این نیازها تعریف کنند.

نائب رئیس انجمن تولیدکنندگان و صادرکنندگان سازه‌های فولادی ایران، تعریف پروژه‌های مشترک بابت آزمایشگاه و تست برای استانداردسازی، ایجاد مرکز آموزش و مهارت‌محور برای تکنسین‌ها و مهندسان را از دیگر پیشنهادات عنوان کرد و گفت: هم‌اکنون شمار فراوانی دانش‌آموخته مهندسی داریم اما نیاز صنعت را برطرف نمی‌کنند، مشکل امروز ما آموزش تکنسین‌هایی است که بتوانند در خط تولید حضور داشته باشند.

کدخدازاده، مرکز آموزش مهارت‌محور را شامل دوره‌های تخصصی برای صنعت جرثقیل‌سازی به‌عنوان زیر مجموعه صنعت سازه‌های فولادی دانست و خاطرنشان کرد: طراحی صنعتی سازه‌های پیچ و مهره‌ای، مدیریت پروژه‌های صنعتی، بازرسی جوش و کنترل مرکز همگی می‌توانند شامل دوره‌های این مرکز باشد و این مرکز می‌تواند به برند مشترک دانشگاه و انجمن تبدیل شود.

وی با تأکید بر ضرورت تشکیل کمیته مشترک تدوین استانداردهای بومی از جمله استانداردهای ساخت سوله، استانداردهای نصب جرثقیل‌های سقفی، کنترل ابعادی تلرانس‌ها و دستورالعمل‌های کیو سی و کیو ای گفت: دانشگاه تاکنون مرجع نظری بوده است اما با این پیشنهاد می‌تواند مرجع استانداردسازی شود.

نائب رئیس انجمن تولیدکنندگان و صادرکنندگان سازه‌های فولادی ایران، با تأکید بر جذب حمایت پژوهشی از طریق پروژه‌های بزرگ صنعتی در ادامه پیشنهاد داد که انجمن برای سال آینده دست‌کم پنج پروژه بزرگ را معرفی تا دانشگاه تهران بتواند بر روی آن فعالیت کند.

راه‌اندازی کلینیک مشاوره صنعت فولاد در دانشکدگان فنی دانشگاه تهران

کدخدازاده، راه‌اندازی کلینیک مشاوره صنعت فولاد در دانشکدگان فنی را از دیگر پیشنهادات مشخص خود برشمرد و افزود: پیشنهاد مشخص ما برای سومین همایش اختصاص پنل ویژه ارتباط صنعت و دانشگاه با حضور شرکت‌های دانش‌بنیان فولادی و ارائه دستاوردهای مشترک همایش سال گذشته است.

وی، با بیان این‌که باید سیستم منسجم عملیاتی برای تبدیل نیازهای واقعی صنعت سازه‌های فولادی و فولاد به پروژه‌های پژوهشی آزمایشگاهی و آموزشی دانشگاه وجود داشته باشد، گفت: امروز حال صنعت سازه‌های فولادی کشور خوب نیست به طوریکه کارخانجات این صنعت با ۲۵ تا ۳۰ درصد ظرفیتشان فعال هستند لذا باید دانشگاه تهران به‌عنوان مرجع علمی پایتخت در این خصوص چاره‌ اندیشی کند.

معاون پژوهشی دانشکده عمران دانشگاه تهران، هم نخستین درخواست خود را خروج این همایش از سخنرانی‌محور به پژوهش‌محور دانست و خاطرنشان کرد: این همایش فرصت خوبی برای هم‌افزایی است و این نشست‌ها باید دستاوردهای پژوهشی داشته باشد تا از ظرفیت‌های دانشگاه بهتر استفاده شود.

حسین تقدس با دشوار خواندن فعالیت‌های بین‌رشته‌ای، افزود: باید از حوزه‌های مختلف به زنجیره فولاد نگریسته شود باید پرسش‌های پژوهشی مطرح تا پاسخ مناسبی به آن‌ها داده شود، از ابتدای زنجیره از اکتشاف و استخراج تا انتهای زنجیره برای هر یک نشست‌های تخصصی برگزار شود.

وی ادامه داد: شاید مناسب باشد محوریت همایش سال آینده، استخراج و تولید باشد البته جای صنعت نفت و گاز در این حوزه خالی است باید از علوم و تکنولوژی‌های روز دنیا نظیر هوش مصنوعی هم استفاده کرد.

مدیر کل دفتر ارتباط با صنعت دانشگاه تهران نیز به عنوان جمع‌بندی این نشست در سخنانی اظهار کرد: مرکز تخصصی صنعت فولاد باید مجموعه‌های صنعتی را گرد هم بیاورد و هر مجموعه‌ای تمایل داشته باشد می‌تواند به واسطه دانشکده هنرهای زیبا مستند کوتاهی از فعالیت‌های آن‌ها برای نمایش به دانشجویان تهیه شود و مرکز فولاد می‌تواند مسابقات دانشجویی پیش از بازدید برگزار و به سه برگزیده نیز جوایزی اهدا کند.

علیرضا بدیعی با تأکید بر ضرورت آشنایی دانشجویان با تازه‌های صنعت دنیا افزود: در همایش می‌توان میزگردهای کوچکی با حضور رسانه و مسئولان حاکمیتی با هدف حل مشکل صنعت برگزار کرد و دانشگاه تهران به‌عنوان دانشگاه مادر می‌تواند از متخصصان دیگر دانشگاه‌ها هم دعوت تا در این میزگردها حضور داشته باشند چراکه این گونه جلسات می تواند در رفع مسائل و مشکلات و ایجاد هماهنگی بین قانون و مقررات بسیار راهگشا باشد.

مدیر کل دفتر ارتباط با صنعت دانشگاه تهران، درباره راه‌اندازی مرکز مهارت‌محور نیز اظهار کرد: مرکز تخصصی صنعت فولاد می‌تواند به‌عنوان پایلوت کارگاه‌های مهارتی به نام خود شرکت‌ها در دانشکده فنی برگزار کند و در صورت اجرای موفق در دیگر دانشگاه‌ها هم برگزار شود.