اکو تحلیل-لایحه بودجه سال ۱۴۰۵ کل کشور، در بخش آموزش و پرورش عمومی و مهارتی، تصویری از تلاش دولت برای پاسخ به سه چالش محوری این حوزه ترسیم می‌کند؛ تقویت معیشت معلمان، گسترش عدالت آموزشی و توسعه آموزش‌های مهارتی و زیرساختی. بررسی ارقام و برنامه‌های پیش‌بینی‌شده نشان می‌دهد که آموزش و پرورش همچنان یکی از محورهای پراهمیت سیاست‌گذاری بودجه‌ای دولت به شمار می‌رود.

به گزارش اکو تحلیل آنچه بر اساس بررسی جداول منتشر شده از کلیات لایجه بودجه ۱۴۰۵ مشهود است، در گام نخست، افزایش بودجه کل ادارات آموزش و پرورش با رشد ۲۵.۶ درصدی از ۳۲۰ همت به ۴۰۲ همت به شمار می‌آید؛ افزایشی که بیش از هر چیز، بر بهبود وضعیت نیروی انسانی این بخش متمرکز شده است.

در همین راستا، اعتبارات مربوط به پرداخت‌های رفاهی پرسنلی با افزایش دوبرابری به ۱۲ همت رسیده تا بخشی از دغدغه‌های معیشتی معلمان و کارکنان آموزشی کاهش یابد.

همچنین، برای پاداش پایان خدمت بازنشستگان سال‌های ۱۴۰۴ و ۱۴۰۵، اعتباری معادل ۴۸.۶ همت پیش‌بینی شده که شامل حدود ۶۰ هزار نفر از بازنشستگان آموزش و پرورش می‌شود؛ اقدامی که با هدف تسویه تعهدات انباشته و ایجاد اطمینان خاطر در میان فرهنگیان انجام گرفته است.

عدالت آموزشی؛ از مدارس شبانه‌روزی تا مناطق محروم

یکی از محورهای پررنگ لایحه بودجه ۱۴۰۵، کاهش نابرابری‌های آموزشی است. در این چارچوب، اعتبارات تغذیه مدارس شبانه‌روزی با افزایش دوبرابری به ۹.۵ همت رسیده و نکته مهم آن، پرداخت مستقیم این اعتبارات به خود مدارس است؛ اقدامی که می‌تواند کارایی هزینه‌کرد و کیفیت خدمات را افزایش دهد.

در بخش مناطق محروم، روستایی و عشایری نیز، پرداخت هزینه ایاب و ذهاب دانش‌آموزان با دو برابر شدن اعتبار به ۴ همت افزایش یافته است. افزون بر این، برای دانش‌آموزان استثنایی، ۱ همت به‌منظور تأمین هزینه ایاب و ذهاب در نظر گرفته شده است.

حمایت از دانش‌آموزان دهک‌های پایین درآمدی نیز در این لایحه برجسته است؛ به‌گونه‌ای که ۲۲۰ میلیارد تومان برای پوشش کامل هزینه ثبت‌نام ۲۲ هزار دانش‌آموز چهار دهک پایین در مدارس استعدادهای درخشان اختصاص یافته است.

تغذیه، سلامت و حمایت‌های اجتماعی

در ادامه همین رویکرد حمایتی، اعتبار تغذیه دانش‌آموزان ابتدایی (شیر و بسته غذایی) با رشد ۶۷ درصدی از ۶ همت به ۱۰ همت افزایش یافته است. همچنین، برای استمرار فعالیت‌های مرتبط با ساماندهی آسیب‌های اجتماعی در قالب طرح «نماد»، هزار میلیارد تومان اعتبار پیش‌بینی شده است.

توسعه زیرساخت‌ها و فضاهای آموزشی

لایحه بودجه ۱۴۰۵ توجه ویژه‌ای به توسعه فضاهای آموزشی دارد. از جمله، تامین اعتبار ساخت یک میلیون مترمربع فضای آموزشی و اختصاص ۱۲ همت برای توازن منطقه‌ای در احداث فضاهای آموزشی (نصف مدرسه‌سازی) در سال ۱۴۰۵ پیش‌بینی شده است.

پیش بینی شده است که این اقدامات موجب ارتقای سرانه فضای آموزشی از ۵.۴۸ مترمربع به ۵.۵۶ مترمربع به ازای هر دانش‌آموز خواهد شد.

در بخش آموزش‌های مهارتی، اعتبارات تملک دارایی‌های سرمایه‌ای با افزایش ۴۸ درصدی همراه شده است.

تأمین مالی تجهیزات مراکز فنی‌وحرفه‌ای و هنرستان‌ها بیش از دو برابر شده و به ۱.۹۶ همت رسیده است. همچنین، رتبه‌بندی مربیان سازمان فنی و حرفه‌ای با اختصاص ۳۶۰ میلیارد تومان و ارتقای مهارت دبیران کار و دانش و هنرستان‌ها از طریق افزایش اعتبارات خرید تجهیزات دانشگاه شهید رجایی به ۸۰۰ میلیارد تومان در دستور کار قرار دارد.

در حوزه آموزش عالی مهارتی نیز، برنامه‌ریزی برای تکمیل ۳۳ پروژه نیمه‌تمام در دانشگاه فرهنگیان و ۲۵ پروژه نیمه‌تمام در واحدهای استانی دانشگاه ملی مهارت، به همراه تأمین زیرساخت‌های دانشگاه فرهنگیان در ۱۷ استان کشور، نشان‌دهنده توجه به تربیت نیروی انسانی آینده آموزش کشور است.

مجموعه سیاست‌ها و ارقام پیش‌بینی‌شده در لایحه بودجه ۱۴۰۵ حاکی از آن است که آموزش و پرورش عمومی و مهارتی، علاوه بر افزایش منابع مالی، با رویکردی هدفمند به سمت عدالت آموزشی، توانمندسازی معلمان و توسعه مهارت‌محور حرکت می‌کند. موفقیت این برنامه‌ها، بیش از هر چیز، به نحوه تخصیص، پرداخت به‌موقع اعتبارات و نظارت مؤثر بر اجرای آن‌ها وابسته خواهد بود.