به گزارش مجله خبری اکوتحلیل؛ اینجا اصفهان است شهر گنبد های فیروزه ای و پایتخت فرهنگ و تمدن اسلامی، شهر جهانی صنایع دستی، شهر دوستدار کودک، مهد شهیدان خدا که بر سینۀ مهربانش، رودخانه‌ای زیبا به نام زنده‌رود سالیان سال می‌گذشت و پیر و جوان، آشنا و غریبه را میزبان بود اما این روزها اصفهان نه رودی دارد نه هوایی، گنبدهای فیروزه‌ایش که قرن‌ها چون نگینی برانگشتر می‌درخشیدند امروز در چنگال هیولایی به نام آلودگی هوا و بی‌مهری یکسری از مدیران، دلی برای ماندن ندارند.
شاخص کیفیت هوای کلان شهر اصفهان این روزها مانند آخرین خط‌های ثبت شده بر مانیتور بیماری‌ست که در حال صاف شدن و رسیدن به پایان زندگی ست و این پایان نه تنها برای اصفهان که تاکیدی بر مدیریت‌های معیوب این شهر فرهنگی ست .
اما در این میان پیشنهادات دانشمندان، نخبگان، کارآفرینان،پژوهشگران، NGO ها و توجه به موضوعات ارائه شده از طرف مدیران استانی و مسئولین کشوری شاید بتواند جنون افسارگسیختۀ هوای آلوده و کمبود انرژی‌ها را کنترل کند چراکه تصویب یکسری پیشنهادات و اجرایی کردن آنها که کمترین سرمایه‌گذاری را برای ایجاد هوای پاک به همراه دارد ارتقا سلامت جسمی و روانی یک جامعه را قطعا برای تمام مردم به ارمغان خواهد داشت .
مسعود صرامی کارآفرین اصفهانی، بنیان‌گذار شهرک سلامت است که این روزها با رو نمایی از طرح الگوی «اثر پروانه‌ای» جهت ایجاد هوای پاک پایدار و رفع یکسری از مشکلات اصفهان در رسانه‌ها، نگاه‌ها را متوجه خود کرد. ما نیز برآن شدیم تا در گفت و گوی اختصاصی اطلاعات بیشتری را برای شهروندان اصفهانی ثبت وضبط کنیم آنچه از نظر گرامی شما می‌گذرد ماحصل این گفتگوی دوستانه است :
به نظر شما بزرگترین معضل در خصوص آلودگی هوای اصفهان چیست ؟
در ابتدا یادآور شوم معضلات‌شهری و مشکلات‌اجتماعی، همان‌طور که زاییدۀ زندگی‌گروهی و گردآمدن یک‌جمعیت قابل‌توجه حول یک پدیدۀ مدنی است، همان‌طور هم با یک ارادۀ جمعی و تصمیم‌گروهی قابل رفع است. این خیال باطل است که مسعودصرّامی یا هر کارآفرین‌اجتماعی یا دغدغه‌مند اصفهانی، در جیب‌اش چراغ‌جادویی دارد که هر موقع خواست آن‌را بیرون می‌آورد و به غول‌درون‌اش دستور می‌دهد مشکل ترافیک، مشکل هوای‌آلوده، مشکل آب‌زاینده‌رود و مشکل ترافیک‌بافت‌مرکزی‌اصفهان را تا ظهر نشده، حل کن! و این مشکلات و معضلات شهرنشینی ظرف کمتر از نصف‌روز حل شود! رفع مشکلاتی که سه‌دهه یا چهاردهه از زمان آن می‌گذرد و مردم‌شهر یادگرفته‌اند با آنها، زندگی مسالمت‌آمیز داشته‌باشند، نیاز به یک تصمیم‌جمعی، اراده‌ی‌گروهی و خواست‌تیمی دارد. همه باید بخواهیم هوای‌اصفهان دوباره به رنگ گنبدهای‌فیروزه‌‌ای‌درآید. همه باید بخواهیم ظاهر زاینده‌رود دوباره به مسمّای نام‌اش یعنی زنده‌رود برگردد. همه باید اراده کنیم یک‌بار برای همیشه تکلیف گِره‌های کور ترافیکی مرکزشهر و نبود جای‌پارک در هشتاددرصد خیابان‌ها و تردّدگاه‌های اصلی اصفهان حل شود. همه باید همّت کنیم، اجرا کنیم و امیدواریم به زودی زود همه در جشن توفیق این طرح‌های استانی که قرار است به‌محض موفّقیّت در اصفهان، به سایر کلان‌شهرهای ایران تسرّی یابد، شرکت نماییم.
عدم همکاری شهروندان در اجرای برنامه ها و مصوباتی که باعث هوای پاک پایدار می‌شود چه خسارت‌هایی در پی خواهد داشت؟
تحوّلات‌اجتماعی، فرایندهای پیچیده و گام به‌گامی است که از پایین به بالا، ضمانت‌اجرا پیدا می‌کند. یعنی تا زمانی‌که کوچک‌ترین عضو جامعه(شهروند) تصمیم به بستن کمربندایمنی نگیرد، نه از قانونگذار، نه از پلیس‌راهور و نه از هیچ ارگان مسوول دیگر نمی‌توان توقع معجزه داشت. اوّل خود شهروندان به ضرورت بستن کمربندایمنی پی می‌برند و بعد دستگاه‌های مسئول، مراقب حفظ و نگهداشت این هنجار اجتماعی می‌شوند. ما برای داشتن شهری شاد و آباد، باید به سراغ تک‌تک شهروندان عزیزمان برویم و در یک توافق‌جمعی، پای پیمان‌نامه‌ای را امضا کنیم که حاضریم سختی‌های رسیدن به آسمانی‌آبی، خیابان‌هایی‌خلوت و زاینده‌رودی پر آب را به جان بخریم و برای یک نفع‌عمومی و خواست‌جمعی، از منافع زودگذر فردی بگذریم تا شعار زیبای «اصفهان؛ شهر آسمان‌آبی و گنبدهای‌فیروزه‌‌ای» محقق شود. این موضوع نشان می‌دهد یک تغییر کوچک در یک بخش از یک سیستم می‌تواند منجر به تغییرات بزرگ و گسترده در سایر اجزاء سیستم شود. اثر پروانه‌ای پدیده‌ای است که به دلیل حساسیت سیستم‌های آشوب‌ناک به وضع‌موجودشان ایجاد می‌شود. این پدیده به این اشاره می‌کند که تغییری کوچک در یک سیستم آشوب‌ناک مثل جو سیاره زمین(هم‌چون بال‌زدن پروانه) می‌تواند باعث تغییرات شدید(وقوع طوفان در کشوری دیگر) در آینده شود. پس هر اقدامی که امروز در شهر اصفهان انجام می‌دهیم، اثرات مثبت یا منفی‌اش را در آینده‌ای نه‌چندان دور در اکوسیستم پیرامونی‌مان خواهیم‌دید.
فکر می‌کنید اجرای این ایده تا چه حد دارای اقبال است و می‌تواند نوید بخش هوای پاک برای مردم اصفهان باشد؟
خوشبختانه امروز وضعیت انسجام و اتّفاق‌نظر در میان مدیران ارشد اصفهان، در بهترین حالت خود قرار دارد. وفاق و همدلی ایجادشده میان نمایندگی‌عالی‌دولت، مجمع‌نمایندگان‌استان و دستگاه‌قضایی، ضمانت تصویب و اجرای مگاپروژه‌های بزرگی است که وضعیت محیط‌زیستی استان را دگرگون می‌کند.
ممنون می‌شوم بیشتر توضیح دهید؟
ما در جلسات فشرده‌ای که با تصمیم‌سازان استان داشته‌ایم به این مخرج‌مشترک رسیده‌ایم که ظرف سه‌ماه آینده با یک برنامۀ اصولی و کار کارشناسی‌شده که جناب‌آقای دکترجمالی‌نژاد هم از آن حمایت می‌کنند، سی‌درصد از بار ترافیک شهر کم کنیم. متعاقب اجرای این طرح، ترافیک شهر اصفهان روان خواهدشد. نتیجۀ این اقدام بزرگ، کاهش مصرف سوخت خواهدبود. کاهش مصرف حامل‌های‌انرژی، به معنای کاهش آلودگی هوا و کاهش آلودگی هوا باعث تضمین سلامت هوایی است که شهروندان اصفهانی وارد ریه‌های‌شان می‌کنند. اتفاق خوب و خوش‌یُمن دیگر که در زندگی تک تک ما شهروندان‌اصفهانی اثر مستقیم خواهدگذاشت، با همان «اثر بال پروانه‌ای» که نتیجه‌ی کاهش سی‌درصدی ترافیک شهر است، رخ خواهدداد که در مجموع موجب تسهیل زندگی شهروندی و بالارفتن کیفیت زندگی ما می‌شود. برای وقوع این اتّفاقات زیبا و امیدبخش، نیاز به همّت و حمایت همۀ اجزای شهر داریم.
برآورد شما در خصوص هزینه‌های اجرایی شدن این طرح چقدر است ؟
اگر همۀ مردم در کنار این طرح بایستند و با گذشت و فداکاری، به‌جای منافع‌فردی و تجاری و اقتصادی خود، کلّیت شهر و جامعیّت طرح را مدّنظر قرار دهند، این طرح با کمترین عارضه و هزینه قابل اجرا است.
آیا نمونۀ این طرح در جایی اجرایی شده؟
بله؛ ما الگوی موفق این طرح را سال‌هاست در پروژه‌های‌مان انجام داده‌ایم. باید پروژه‌های بزرگ از این دست را در قالب «الگوهای‌مشارکتی» جلو ببریم. همۀ شهروندان بخشی از پروژه و در نهایت ذی‌نفعتن اصلی آن هستند. پس باید همت کنند و از منافع زودگذر و مقطعی به نفع منافع جمعیِ بلندمدت بگذرند. تنها در این صورت است که اجرای چنین طرح‌های بزرگی در دل شهری به پیچیدگی اصفهان با کلّی مسئلۀ مدیریت‌شهری و زیست‌محیطی، به راحتی قابل پیاده‌سازی است.
به عنوان یک کارآفرین با تجربه نویدی که می‌توانید در اجرای موفق این طرح به مردم اصفهان بدهید؟
دولت آقای دکترپزشکیان قول دادند منابع حاصل از صرفه‌جویی در مصرف حامل‌های‌انرژی(از رهگذر اجرای این طرح) را به نرخ فوب خلیج‌فارس(حدوداً لیتری چهل‌هزارتومان) جهت توسعه‌ی زیرساخت‌های حمل‌ونقل‌عمومی، تماماً به خود اصفهان تخصیص دهند. حال شما تصور کنید با همان بال‌پروانه‌ای، ما در گام نخست توانسته‌ایم چه بودجه‌ی قابل‌توجهی را برای اجرای ده‌ها پروژۀ بزرگ حمل‌ونقل عمومی درون‌شهری جذب کنیم. با جذب این اعتبارات تملّک‌دارایی، هر اقدامی در شهر قابل اجرا است و گزارش لحظه‌به‌لحظه‌ی آن از طریق یک پلتفرم جامع به اطلاع افکارعمومی خواهد رسید تا شهروندان آنلاین ملاحظه کنند که ثمرۀ یک‌روز بیرون نیاوردن ماشین‌شخصی‌شان و استفاده از حمل‌ونقل‌عمومی چگونه در پیشرفت سریع پروژه‌های‌شهری موثر بوده‌است.
چه تضمینی برای طرح «اثر بال پروانه‌ای» دارید؟
من به سهم خودم، به عنوان یک کارآفرین‌اجتماعی و یک شهروند دغدغه‌مند برای سالم‌سازی آب و هوا و خاک سرزمین مادری‌ام، همۀ اعتبار و آبرو و وجهه‌ی‌اجتماعی‌ام را به میدان آورده‌ام تا دولت وفاق‌ملّی را در پیشبرد این سند تحوّلی و توسعه‌ای یاری دهم. اگر ما موفق به عملیاتی نمودن این پروژه‌ی اجتماعی در اصفهان شویم، آن‌گاه خواهیم‌توانست متدولوژی توسعه بر مبنای «الگوی‌مشارکتی» را به سایر استان‌های‌کشور تعمیم دهیم و نسخه‌ای‌واحد برای پیشرفت و آبادانی مملکت‌عزیزمان ارایه دهیم. از شما هم می‌خواهم در اجرای این هدف متعالی ما را یاری فرمایید.
حالا با توجه به صحبت‌های مسعود صرامی کارآفرین اصفهانی راه‌حل‌هایی که سریع‌تر و کم هزینه‌تر به موفقیت برسد وجود دارد اما این مهم نیاز به آموزش، آگاه‌سازی، همراهی و همدلی مردم و مسئولین را می‌طلبد و بدون آن هرگز نمی‌توان معضل آلودگی اصفهان را حل نمود . اگر می‌خواهیم آیندگان به حضور پدران ، مادران و مدیران این کشور افتخار کنند می‌بایست همگی دست در دست هم از منافع شخصی خود به نفع منافع عمومی عبور کرده و اجازه دهیم فرزندان ما در آینده و بدون دغدغه از هوای پاک و آب و محیط زیست سالم کشور خود بهره‌مند شوند و این ممکن نیست مگر اینکه زیرساخت‌های حمل و نقل عمومی « مترو ، بی آر تی ، افزایش ناوگان اتوبوسی» به تعداد رفع نیازهای روزانه مردم، تاکسی‌های هیبریدی یا گازسوز و… محیا شود./انتهای پیام
- نویسنده : شهرزاد بهادری
Sunday, 26 October , 2025